Laat de drukke, moderne wereld achter je en dompel jezelf onder in de geuren, kleuren en geluiden van het verleden. Gevels anno 1900 brengen de ouderwetse charmes van Victoriaanse gravures weer tot leven. Welkom in een droomstraat met pittoreske passages en galerijen, sierlijke uithangborden, gezellige winkeltjes en restaurants.
In een interview in 1992 benadrukte John Hench dat Walt Disney heel nauw betrokken was bij het ontwerp van het Park (het eerste originele Disneyland in Californië) waaronder ook Main Street. Het verhaal dat Main Street geïnspireerd is op Walt’s geboorteplaats, Marceline, is meer dan louter een mythe. John herinnerde zich een artikel over de betrokkenheid van Walt in het ontwerp van Main Street en over de manier waarop Walt aan de architecten de opdracht gaf om de hoeken van de gebouwen af te ronden op 45 graden aangezien voetgangers niet de natuurlijk neiging hebben om een bocht van 90 graden te nemen.
Diverse bekende art directors uit Hollywood werden door Walt Disney ingehuurd om voor Walt Disney Imagineering te werken aan het originele Disneyland. Een aantal onder hen hadden een aanzienlijke invloed op het finale resultaat van Main Street. In de beginperiode stond Dick Irvine aan het roer van Imagineering. In 1944 had hij samen met Walt gewerkt aan The Three Caballeros, waarna hij een groot aantal jaren actief was bij 20th Century Fox als art director voor talloze films, waaronder Miracle on 34th Street. Eveneens werkzaal bij Imagineering was Marvin Davis die verantwoordelijk was voor nagenoeg de volledige lay-out van Disneyland, waaronder ook Main Street. Deze medewerkers werden bijgestaan door Harry Webster, die schitterende tekeningen van Amerikaan-Gotische en Victoriaanse decoraties kon maken. Harry werd jaren later nog eens opnieuw ingehuurd voor het ontwerp van het Franse Paviljoen in Epcot’s World Showcase.
Interieur
Vele interieurs van de gebouwen zijn bedacht door Harry Johnson. Harry was een sketch-artiest voor filmproducties en maakte een groot aantal bijzondere tekeningen die aan de shops van Main Street een aparte en wonderlijk ouderwetse stijl gaven. De interieurdecoratie werd gerealiseerd door Academy Award-winnaar Emile Kuri, die betrokken was bij diverse Disney-films, waaronder 20,000 Leagues Under the Sea. De allereerste Main Street interieurs hadden veel weg van filmdecors. Pas in de loop der jaren werden de interieurs heringericht om meer ruimte te scheppen voor de verkoop van Disneyland souvenirs waardoor ze een groot deel van hun originele charme verloren. De jongste jaren hebben de interieurs van de Disney themaparken opnieuw een evenwicht gevonden tussen het tentoonstellen van souvenirs en het creëren van een gethematiseerde omgeving. Een mooi voorbeeld daarvan in Main Street USA in Disneyland Paris.
Main Street na Walt
Toen Walt’s opvolgers hun Disneyland voor Japan en Frankrijk begonnen te bouwen, stelde Main Street hen voor een specifieke uitdaging. Dankzij de media was de hele wereld vertrouwd met het Amerikaanse Wilde Westen (Frontierland), met het ruimtevaartprogramma (Tomorrowland) en met de Disney figuren (Fantasyland). En ondanks de kolonialistische ondertoon had Adventureland gezonde, ecologische referenties: het was de plaats waar generaties van jongen bezoekers voor het eerst kennismaakten met de zorg voor de natuur en voor het voortbestaan van het dierenrijk. Maar Main Street was een andere zaak. Het leek te nauw verbonden met de persoon van Walt Disney en zijn grenzeloos geloof in de naoorlogse vooruitgang om het thema klakkeloos over te nemen voor de bezoekersgeneratie uit de jaren ’70, ’80 en ’90. In Florida, waar het de bedoeling was een Disneyland neer te zetten zoals het in een eerste instantie had moeten worden gebouwd – met meer geld en betere technologie – was een Disneyland zonder Main Street ondenkbaar. De nieuwe versie schreeuwde echter om meer creatieve inbreng. Om ruimte te scheppen voor het groter aantal verwachte bezoekers werd de straat verbreed. Maar om het gewenste gevoel van insluiting niet te verliezen werden de gebouwen in de hoogte uitgewerkt. Dat betekende dat Walt’s intimistische Main Street eensklaps opgroeide tot een grote, nagenoeg levensgrote stad, die te onderscheiden was van het origineel door een groter aanbod aan decoratieve elementen, zwaarder lijstwerk, en een intenser kleurenpalet (een lokale aanpassing voor het fellere zonlicht in centraal Florida).
Tokyo Disney Resort
In Japan werden de Imagineers geconfronteerd met het regenachtige winterklimaat en met de vraag of Main Street een ‘nationaal’ tintje zou krijgen. Zo werd gespeeld met de gedachte om aan de ingang van het Japanse Disneyland een moderne winkelstraat neer te poten, vol neon en overdekt met een glazen omhulsel in de vorm van een traditionele, Oosterse tempel. Nadat de Japanse partners duidelijk hadden gesteld dat ze een nagenoeg exacte kopie van het originele Disneyland wensten, kreeg de overkapping van World Bazaar (de Japanse variant op Main Street) het uitzicht van een tentoonstellingshal in ijzer en glas, zoals die te vinden was op de wereldtentoonstellingen in de jaren 1890. Op die manier werd een link gelegd met het straatbeeld eronder dat voor het overgrote deel bestond uit Amerikaanse-Victoriaanse voorgevels met een vleugje art deco. Dit deco-aspect was de eerste echte verandering in een Disney Main Street. Main Street was niet langer het referentiepunt voor het meten van de vooruitgang, en was evenmin het heldere moment waarom de “moderne tijd” begon. In het Tokio van de jaren 1980 was Main Street een terrein, van lang vervlogen tijden tot de dag net voor de Tweede Wereldoorlog.
Disneyland Paris
Eddie Sotto, de showproducer van Main Street in Disneyland Paris, stelde alles wederom in vraag. De Imagineers diende Main Street opnieuw uit te vinden en ditmaal in overeenstemming met de esthetische en psychologische behoeften van het Europese publiek. Volgens Sotto lag een deel van Main Street’s aantrekkingskracht in de wonderlijke en ouderwetse gezelligheid die het uitstraalt, maar een Europeaan hoef je geen “oude” gebouwen te laten ontdekken. Europa staat immers vol antieke gebouwen en gezellig ouderwetse straatjes. Sotto besloot daarom Euro Disney’s Main Street in een totaal nieuwe richting te duwen. Volgens hem zat Walt’s Main Street gevangen in de greep van de technologische vernieuwing, maar zou het nooit uitgroeien tot een stad met LA-allures: Walt’s Main Street was immers een duidelijke kritiek op het verlies aan intimiteit, de vervreemding en de ongecontroleerde groei in de hedendaagse steden waar de auto koning is. Maar Sotto was geboeid voor een straatbeeld dat verandert en groeit. Aanvankelijk dacht hij dat de Parijse Main Street het moment diende te beschrijven waarop Europeanen zicht via de bioscoop voor het eerste bewust werden van hoe Amerika eruitzag. Maar dat stadsbeeld werd blijkbaar gedomineerd door gangsters en snelle wagens. Aldus kreeg het concept een ‘onschuldiger’ uitzicht en werd besloten gebruikt te maken van de plannen voor Disney World’s Main Street als basis voor de Europese Main Street.
Parijs kreeg een Main Street, maar dan anders. Even breed en imponerend als Main Street in Disney World maar aanzienlijk complexer in design. Sotto vermengde de realiteit uit historische documenten met een laagje Hollywood. Een van Sotto’s inspiratiebronnen voor het Parijse Main Street was de zeemzoete set van “Hello Dolly”. De opzet was een omgeving te creëren die werkte op twee niveaus. Het close-up beeld van Main Street diende er rijkelijk, museum-achtig, gedetailleerd en volwassen uit te zien. Het beeld op grote afstand diende feestelijk en helde te zijn, en inspelend op de behoeften van de toevallige voorbijganger. Maar net als de bouwers van de andere Main Streets, zag Eddie Sotto ook de noodzaak om het langeafstandsbeeld op één lijn te brengen met de close-up. Vanuit Main Street lijkt het kasteel een verre droom. De truc bestaat erin die droom bereikbaar te maken door middel van een overvloed aan tastbare details in de voorgrond die stad voor stap leiden naar wat aanvankelijk slechts een illusie leek, een geschilderde achtergrond, een goedkope Hollywoodiaanse cameratruc. Het Disneyland Hotel aan de ingang van het Park helpt de verbinding tussen Main Street en het kasteel duidelijk te maken door de vormen van het kasteel te herhalen via neo-Victoriaanse patronen.
De perfecte en harmonieuze impact van Main Street op het publiek is geen toeval. Het is een van de beste voorbeelden van hoe Walt Disney erin slaagde om ideeën uit te drukken en over te brengen met behulp van cinema-technieken.
“Walt had een bijzonder gevoel voor de manier waarop beelden bij elkaar passen en hoe het ene beeld zijn betekenis haalt uit het voorgaande… en Walt wist hoe tegenstelling te elimineren. Ideeën kunnen benaderd worden via een logische sequentie of een aanééngesloten reeks, net zoals in een boek met verschillende hoofdstukken. Elk nieuw hoofdstuk haalt zijn betekenis uit het hoofdstuk dat eraan voorafgaat, en Walt paste dit toe op een amusementspark. Main Street was het meest duidelijk voorbeeld…het droeg een optimistische boodschap uit.”
Main Street in detail
Main Street Windows
Disneyland heeft een lange traditie in het gedenken / huldigen van belangrijke Disney-personen door hun naam te vermelden in de bovenste ramen van Main Street. Voor vele Disney-fans en bezoekers die vertrouwd zijn met deze traditie, blijft het een aangename ervaring de naam te ontdekken van welbekende Disney-kopstukken. De naam van de desbetreffende persoon wordt steeds gevolgd door functie, beroep of ambacht. Het is een soort humoristische link naar de dagelijkse activiteiten van de persoon in kwestie.
Impact van Main Street
Main Street USA is geen officieel adres, maar is niettemin één van de meeste invloedrijke straten van Amerika. Ontleed het en je krijgt een reeks van filmdecors als voorgevels waarachter zicht een aanéénschakeling van winkels bevindt. Maar er is meer aan het werk. Walt Disney voorspelde dat het kasteel het meest belangrijke architecturale symbool van Disneyland zou zijn, maar dat was het niet. Het was Disneyland’s Main Street. Geen enkel ander element van Disneyland of de andere Magic Kingdom’s had ooit evenveel impact. Main Street vormde de inspiratiebron voor talloze andere “toegangspoorten” in amusementsparken wereldwijd en voor de opbouw van shoppingcenters. Het betekende het startschot voor de renovatie van vervallen Main Streets in talloze Amerikaanse stadjes.
Geforceerd perspectief
Om de gebouwen van Main Street groter te laten lijken dan ze in werkelijkheid zijn, werd gebruik gemaakt van geforceerd perspectief. Op het gelijkvloers is alles uitgewerkt op schaal van 7/8, de eerste verdieping is op 5/8 en de tweede slechts op schaal 1/2. De gevels zijn dus echt een stuk kleiner dan normaal, maar toch blijven de verhoudingen correct. Hetzelfde geldt voor lantaarnpalen, gasbranders en zelfs de bomen. Deze verkleining heeft Walt Disney zelf gewild om de bezoekers vanop tientallen passen afstand toch alles te laten zien. Het belangrijkste doel is echter om iedereen de kloof tussen de reële wereld waar ze net uitkomen en het decor waarin ze nu lopen, aan den lijve te laten voelen.
Weetje – In Main Street USA in Disneyland Paris legden arbeiders meer dan 528.000 straatstenen neer.
Liberty Arcade
Aan de westkant van Main Street is één van de overdekte galerijen te vinden. Plattegronden, tekeningen en foto’s illustreren de geschiedenis van het Vrijheidsbeeld, beginnend bij de schetsen tot aan de Frans-Amerikaanse restauratiewerken. In het midden van de galerij bevindt zich het Statue of Liberty Tableau, een diorama dat bezoekers meeneemt naar de nacht van 28 oktober 1886, de datum waarop het standbeeld werd onthuld.
Telefonie
In Dapper Dan’s Hair Cuts, Market House Deli en Casey’s Corner bevindt zich een speciaal telefoontoestel. Als je de hoorn van de haak neemt, hoor je de privé-gesprekken van de bewoners van Main Street. Hiermee wordt de periode tot leven gewekt waarin men in de Verenigde Staten dezelfde lijn moest delen en vaak op het einde van andermans gesprek moest wachten voordat men aan het zijne kon beginnen.
Naar de kapper
Disneyland Paris heeft zijn eigen kapsalon in het Disneyland Park. Dapper Dan’s Hair Cuts is gedecoreerd met spiegels, affiches, kranten en instrumenten van vroeger. Met zijn schort, het scheermes en borstel in de hand wacht de barbier op zijn klanten voor een knip of scheerbeurt.
Miss Gibson
De tempel van het roomijs, The Gibson Girl Ice Cream Parlour, is gewijd aan de wulpse en glamourachtige vrouw zoals Charles D. Gibson haar in zijn tekeningen heeft afgebeeld. De serveersters achter de toonbank dragen knooplaarsjes en lange rokken met lossen ronde stroken: dit was voor Gibson het type van de moderne vrouw.
